SYMBOLE CHRZTU ŚWIĘTEGO

    ZNAK KRZYŻA na czole...Na początku liturgii chrzcielnej kapłan kreśli na głowie kandydata znak krzyża świętego, a bezpośrednio po nim czynią to rodzice i rodzice chrzestni osoby, której udziela się Chrztu Świętego. Ten gest liturgiczny wyraża przyjęcie nowego członka do wspólnoty Kościoła, a co za tym idzie  oddanie go pod szczególną opiekę Chrystusa działającego w świecie poprzez sakramenty. Rodzice i rodzice chrzestni poprzez wykonanie tego znaku wyznają swoją wiarę w Boga, pragnienie zmartwychwstania dla swoich dzieci oraz gotowość do religijnego ich wychowania, tak by miały one jak największe szansę na przebywanie w Niebie.
  

MODLITWA Z GGZORCYZMEM Następnie, po odmówieniu składającej się z kilku osobnych wezwań modlitwy wiernych (podobna do mszalnej) oraz wezwań do świętych, kapłan wypowiada nad osobą przyjmującą Sakrament Chrztu słowa tzw. modlitwy z egzorcyzmem. Nie należy jej jednak kojarzyć z modlitwami odprawianymi nad osobami opanowanymi przez złego ducha. Ta chrzcielna modlitwa ma charakter „profilaktyczny", jest wezwaniem kierowanym do Boga, aby Ten swoją mocą gładził w nowym członku Kościoła skutki grzechu pierworodnego, czyli uodparniał go na złe pokusy w jego późniejszym ziemskim życiu. Na znak przekazania tej Bożej mocy, kapłan na chwilę w milczeniu kładzie swą rękę na osobie przyjmującej Chrzest Święty.

WODA Kulminacyjnym momentem liturgii Chrztu Świętego jest polewanie głowy kandydata wodą chrzcielną (uprzednio poświęconą) przez kapłana wypowiadającego jednocześnie słowa formuły: (imię kandydata), ja ciebie chrzczę w imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego. Jest to chwila, w której przyjmujący Sakrament Chrztu Świętego, otrzymuje moc Ducha Świętego, stając się wyjątkowym, duchowym dzieckiem Boga. Ten gest i te słowa stanowią tzw. formę i materię Chrztu Świętego, a więc wystarczają do tego, aby Chrzest określonej osoby uznać za ważnie udzielony, nawet wówczas, gdy jakieś szczególne okoliczności uniemożliwiałyby odprawienie pozostałych części liturgii chrzcielnej. Bez wody nie mogą istnieć ani rośliny, ani zwierzęta, ani ludzie. Woda daje więc życie i możliwość wzrostu. To właśnie dlatego polewanie poświęconą wodą stało się w liturgii chrzcielnej znakiem rozpoczęcia przez człowieka przyjmującego Sakrament Chrztu Świętego nowego, nadprzyrodzonego życia duchowego. Woda służy również do oczyszczania; stąd jej wykorzystywanie podczas Chrztu Świętego symbolizuje również uwalnianie człowieka od negatywnych skutków grzechu pierworodnego. O tym, że to Bóg pragnął, aby Sakrament Chrztu Świętego dokonywał się przez pośrednictwo znaku wody, najdobitniej świadczy fakt, iż sam Pan Jezus przyjął (choć nie musiał) chrzest, który w takiej właśnie formie udzielany był przez Świętego Jana Chrzciciela.życia duchowego. Woda służy również do oczyszczania; stąd jej wykorzystywanie podczas Chrztu Świętego symbolizuje również uwalnianie człowieka od negatywnych skutków grzechu pierworodnego. O tym, że to Bóg pragnął, aby Sakrament Chrztu Świętego dokonywał się przez pośrednictwo znaku wody, najdobitniej świadczy fakt, iż sam Pan Jezus przyjął (choć nie musiał) chrzest, który w takiej właśnie formie udzielany był przez Świętego Jana Chrzciciela.     
 
NAMASZCZENIE KRZYŻMEM  Po polaniu osoby przyjmującej Chrzest Święty wodą chrzcielną kapłan namaszcza jej głowę olejem krzyżma świętego. Temu obrzędowi towarzyszą słowa modlitwy: Bóg wszechmogący, Ojciec, naszego Pana, Jezusa Chrystusa, który uwolnił cię od grzechu i odrodził z wody i Ducha Świętego, On sam namaszcza cię krzyżmem zbawienia, abyś włączony(a) do ludu Bożego, wytrwał(a) w jedności z Chrystusem Kapłanem, Prorokiem i Królem na życie wieczne. Odsłaniają one duchowe znaczenie tego liturgicznego gestu. W starożytności Izraelici, stanowiący naród wybrany przez Boga, stosowali obrzęd namaszczania poświęconym olejem przy ustanawianiu króla, kapłana lub proroka. Namaszczenie było znakiem szczególnego wybrania przez Boga oraz wyznaczało człowiekowi ściśle określone zadania, których wypełnianie miało prowadzić do realizowania się w świecie Bożych zamysłów. Do wykonania tych zadań Bóg dawał wybrańcowi swoją moc, swojego Ducha.
W sposób szczególny został wybrany i namaszczony przez Boga Jego Syn - Jezus Chrystus. Był On oczekiwanym Mesjaszem. Hebrajskie słowo Mesjasz, przetłumaczone na język grecki jako Chrystus tłumaczy się właśnie jako „namaszczony".
   Przez przyjęcie Sakramentu Chrztu Świętego człowiek jakby jednoczy się z Chrystusem  staję się duchowym dzieckiem Boga. Otrzymuję więc od Najlepszego Ojca udział w kapłańskiej, prorockiej i królewskiej misji Pana Jezusa, a także w zobowiązaniach, jakie z niej wypływają.

BIAŁA SZATA  W liturgii chrzcielnej, po obrzędzie namaszczenia olejem krzyżma świętego, osobie przyjmującej Sakrament Chrztu Świętego nakłada się białą szatę. Temu symbolicznemu gestowi towarzyszą słowa modlitwy, które wyjaśniają jego znaczenie: (Imię przystępującego do chrztu), stałeś(aś) się nowym stworzeniem i przyoblekłeś(aś) się w Chrystusa, dlatego otrzymujesz białą szatę. Niech twoi bliscy słowem i przykładem pomagają ci zachować godność dziecka Bożego, nieskalaną aż po życie wieczne.
   W początkach chrześcijaństwa do Chrztu Świętego przystępowało bardzo wielu dorosłych już ludzi, którzy pod wpływem nauczania o Chrystusie po-dejmowali decyzję o odstąpieniu od swoich uprzednich wierzeń, bądź dopiero stawali się osobami religijnymi. Nowoochrzczonych ubierano wówczas  w długie, białe szaty, w których chodzili przez cały tydzień do kościoła, aby słuchać, głoszonych zwykle przez biskupa, tzw. katechez mistagogicznych. Miały one za zadanie dokładne wyjaśnianie nowym chrześcijanom, jakie duchowe korzyści, jak również zobowiązania, wynikają z faktu przyjęcia Chrztu Świętego oraz innych sakramentów. Pomimo że w miarę rozwoju chrześcijaństwa Sakramentu Chrztu Świętego zaczęto udzielać głownie nie-mowlętom (co jest motywowane pragnieniem rodziców, aby ich dzieci miały jak największe szanse na zbawienie), to jednak nie odstąpiono zupełnie od okrywania osoby chrzczonej białą szatą. Dzieje się tak z uwagi na symboliczną, podwójną wymowę tego liturgicznego znaku. Z jednej strony, biel jest znakiem duchowej czystości i radości człowieka, który w Sakramencie Chrztu Świętego otrzymuje od Boga tzw. łaskę uświę-cającą, czyli moc do pokonywania pokus Złego, odnawianą potem w ciągu ziemskiego życia w Sakramencie Pokuty i Pojednania. Z drugiej zaś strony, sam gest nakładania białej szaty stanowi nawiązanie do słów Świętego Pawła Apostoła, który pisał o przyjmujących chrzest jako o „przyoblekających się w nowego człowieka” (por. Ef 4, 24) zyskujących stan duchowego podobieństwa do Stwórcy, którego przybranymi dziećmi się stają.

ŚWIECA     Podczas udzielania Sakramentu Chrztu Świętego w kościele płonie paschał  duża świeca, na której umieszczone są symbole pięciu ran Chrystusa. Płonący paschał oznacza, że ten sam Pan Jezus, który umarł na krzyżu, teraz  jako Zmartwychwstały  jest duchowo obecny pośród modlących się. Uznawanie płomienia za symbol Chrystusa ma źródła w Piśmie Świętym. W księgach Nowego Testamentu Pana Jezusa nazywa się światłością świata (por. J 8,12) i Wschodzącym Słońcem (por. Łk 1,78-79). Światło niesie bowiem człowiekowi ciepło i radość, a także pomaga kroczyć właściwą drogą pośród ciemności. Chrystus tymczasem dał ludziom radosną zapowiedź zmartwychwstania, a poprzez swoje nauczanie „oświecił" ich, co do sposobu osiągnięcia szczęśliwej nieśmiertelności.
   Podczas liturgii chrzcielnej ktoś spośród bliskich osoby przyjmującej Chrzest Święty (zazwyczaj jest to ojciec chrzestny) zapala (bądź otrzymuje  z rąk kapłana już zapaloną) od paschału świecę i staje z nią obok nowoochrzczonego. W przypadku chrztu dziecka celebrans przypomina rodzicom: Podtrzymywanie tego światła powierza się wam, rodzice i chrzestni, aby wasze dziecko, oświecone przez Chrystusa, postępowało zawsze jak dziecko światłości, a trwając w wierze, mogło wyjść na spotkanie przychodzącego Pana razem z wszystkimi świętymi w niebie. Ten symboliczny obrzęd przypomina więc, że dla każdego ochrzczonego słowa Chrystusa powinny stać się lampą dla stóp (por. Ps 119, 105), czyli najważniejszym źródłem zasad postępowania, tak by mógł on, w ziemskim życiu „płonąc" miłością na wzór Chrystusa, w wieczności zjednoczyć się ze światłością świata. Wskazuje również na wielką odpowiedzialność za rozpalanie i podtrzymywanie wiary w dziecku, jaka spoczywa na jego biologicznych i chrzestnych rodzicach oraz pozostałych bliskich. Stanowi swoistą przestrogę przed słowami i czynami, które mogłyby odciągać młodego chrześcijanina od Pana Jezusa.

Obchodzenie rocznicy Chrztu Świętego

Rocznicę Chrztu Świętego dziecka obchodzimy rodzinnie i podczas nabożeństwa w parafii. W wielu miejscowościach istnieje zwyczaj  „roczku”. W pierwszą rocznicę chrztu w trakcie niedzielnego nabożeństwa ma miejsce specjalna modlitwa i błogosławieństwo.  Przy okazji obchodzenia urodzin również przypominamy rocznicę Chrztu Świętego.
Uroczystość w domu może przebiegać według poniższego porządku:

• Pieśń 

 (Obchodząc rocznicę Chrztu Świętego dziecka można zaśpiewać stosowną pieśń nr 392-397)

• Zapalenie świecy chrzestnej:

(Imię), w tym dniu przed .... laty zostałeś/łaś ochrzczony/a. Bóg obiecał, że będzie czuwał przy Tobie przez całe Twoje życie, tak
w chwilach pięknych jak i w trudnych. Jesteś dzieckiem Bożym, Bóg wszechmogący kocha Cię. Bóg przebacza Ci Twoje błędy i sprowadza Cię na właściwą drogę. Należysz do wielkiej rodziny Bożej, do Kościoła. To wszystko Bóg dał Tobie i nam wszystkim w Chrzcie Świętym. Za to chcemy mu dziękować i chwalić Go.

• Odczytanie tekstu biblijnego

(Matka lub ojciec odczytują  jeden z odpowiednich tekstów biblijnych np. Mk 10,13-16 lub 2 Kor 5,17, później werset chrzestny.)

• Modlitwa dziękczynna i Modlitwa Pańska

Kochany Ojcze Niebiański, Ty powołałeś naszego/szą (imię) i nas samych do swojej społeczności i przyjąłeś jako swoje dzieci. Dziękujemy Ci za to i prosimy Cię: pozwól nam ufać Tobie i być radosnym na drogach naszego życia. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, który przyniósł nam życie.
Ojcze nasz, któryś jest w niebie,
Święć się imię Twoje,
Przyjdź Królestwo Twoje,
Bądź wola twoja, jak w niebie, tak i na ziemi.
Chleba naszego powszedniego, daj nam dzisiaj,
I odpuść nam nasze winy,
jak i my odpuszczamy naszym winowajcom;
I nie wódź nas na pokuszenie, ale nas zbaw ode złego;
Albowiem Twoje jest Królestwo i moc, i chwała na wieki wieków.
Amen.

• Błogosławieństwo

Niech nas błogosławi i niechaj nas strzeże Bóg wszechmogący i miłosierny: Ojciec i Syn, i Duch Święty. Amen.

Co dzieje się w Chrzcie Świętym?
W Sakramencie Chrztu Świętego obietnica Boża łączy się z elementem wody. Dlatego chrzczenie odbywa się przez polanie głowy chrzczonego wodą w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Jezus Chrystus sam ustanowił Chrzest Święty.
W Chrzcie Świętym Bóg przyznaje się do człowieka w sposób nieograniczony i mówi: Tak, Ty jesteś moim synem, moją córką,
Ty jesteś bratem, Ty jesteś siostrą Jezusa. Pozostanę przy Tobie do końca Twego życia i jeszcze dłużej.
W świecie zła i niebezpieczeństw Chrzest Święty podkreśla działanie Boże, które uwalnia i zbawia, jest początkiem nowego życia, które stoi pod znakiem miłości i przebaczenia. Ochrzczony otrzymuje obietnicę: Nie będziesz już bezbronny, w Tobie działa Święty Duch Boży.

Chrzest małych dzieci
Kościoły ewangelickie chrzczą małe dzieci. W ten sposób wyrażają Bożą bezwarunkową aprobatę dla ludzkiego życia. Akceptacja ta wyprzedza nasze rozumienie, decyzje i czyny. Ona się nie zmienia, nawet wtedy, kiedy odmieniają się nasze ludzkie drogi. Dlatego Sakramentu Chrztu Świętego nie powtarza się.
Chrzest zostaje wpisany w całe dzieje wiary człowieka. Rodzice i rodzice chrzestni wspólnie z całym zgromadzonym zborem wyznają na początku życia dziecka wiarę chrześcijańską. Ochrzczone dziecko składa swoje wyznanie wiary podczas aktu konfirmacji.

Chrzest młodzieży i dorosłych
W pierwszych zborach chrześcijańskich chrzczenie dorosłych było czymś zwyczajnym. Także dziś spotykamy ludzi, którzy z różnych powodów nie zostali ochrzczeni jako dzieci. W przypadku nieochrzczonej młodzieży dobrą okazją do udzielenia Sakramentu Chrztu Świętego jest uroczystość konfirmacji. Kto chce być ochrzczony jako dorosły, zobowiązany jest poznać zasady wiary chrześcijańskiej. Kiedy człowiek dorosły daje się ochrzcić, oznacza to przełom w jego życiu, bo odtąd wiąże je z Jezusem Chrystusem. W takim przypadku osoba chrzczona składa wyznanie swojej wiary.

Pytania chrzestne
W czasie chrztu  dziecka na pytanie księdza jego rodzice wyznają swoją wiarę i przyrzekają, że dołożą wszelkich starań, aby swe dziecko wychować w wierze w Jezusa Chrystusa. Także rodzice chrzestni składają podobne ślubowanie. Gdy w szczególnych sytuacjach do chrztu dochodzi w późniejszych latach, starsze dzieci, młodzież i dorośli powinni samodzielnie wyznać swoją wiarę, pragnienie zostania ochrzczonym i wolę prowadzenia chrześcijańskiego życia.

Czynność Chrztu
W Sakramencie Chrztu Świętego woda jako istotny element chrztu oznacza początek wszelkiego życia. Jednocześnie jest ona środkiem i symbolem oczyszczenia. Należy trzykrotnie polać głowę chrzczonego, wypowiadając słowa: (Imię) chrzczę ciebie w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Następnie chrzczący kładzie dłoń na głowie chrzczonego i wypowiada stosowne błogosławieństwo.

O skutkach chrztu świętego

Katechizm Kościoła Katolickiego, zgodnie z duchem posoborowej teologii, wskazuje na 5 zasadniczych skutków sakramentu chrztu., dzięki którym staje się on wydarzeniem misteryjnym, wprowadzającym człowieka w chrześcijańską nowość życia.